Κοιτάζοντας το μέλλον στο έξυπνο σπίτι: Μία συζήτηση με τους ειδικούς

Θέλουμε να ζήσουμε στο μέλλον. Αγοράζουμε smart tvs. Η παραδοσιακή «εστία» της τηλεόρασης στο διαμέρισμα έχει δώσει τη θέση της σε «hubs» που ακολουθούν τον κάθε κάτοικο του σπιτιού, όπου βρίσκεται, μέσω του τάμπλετ ή του κινητού. Ηλεκτρικές σκούπες - ρομπότ  ενθουσιάζουν τα νέα ζευγάρια. Κάθε κίνηση που κάνουμε, αποδεικνύει ότι είμαστε έτοιμοι για την τεχνολογία και την άνετη – αλλά και συνειδητή – ζωή, που μας υπόσχεται. Στη χρονική συγκυρία κατά την οποία κάνουμε τα πρώτα βήματα προς την ενσάρκωση ενός φουτουριστικού τρόπου ζωής στο σπίτι, ας φανταστούμε τον κόσμο στον οποίο η πλήρης διάδραση με το σπίτι μας γίνεται πραγματικότητα.

Σε ένα διπλό αφιέρωμα του Interamerican Innovation Hub, αναλύουμε τις προοπτικές και την παρούσα κατάσταση του smart home, με τους ειδικούς. Στο πρώτο μέρος, μιλάμε με τους

• Σωτήρη Σουσάνη, Commercial Head of IER ‑ New Business της Dixons South‑East Europe Κωτσόβολος
• Στράτο Κερανίδη, R&D Director της εταιρείας DomX
• Νικόλαο Βώρο, Διευθυντή Εργαστηρίου Σχεδιασμού Ενσωματωμένων Συστημάτων και Εφαρμογών, Καθηγητή Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών Παν. Πελοποννήσου
• Χρήστο Αντωνόπουλο, Αναπληρωτή Διευθυντή Εργαστηρίου Σχεδιασμού Ενσωματωμένων Συστημάτων και Εφαρμογών, Επίκουρο Καθηγητή Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών Παν. Πελοποννήσου.

Σωτήρης Σουσάνης, Κωτσόβολος: «Περισσότεροι από 1 εκατ. χρήστες θα επενδύσουν σε smart τεχνολογίες για την ασφάλεια, την ψυχαγωγία και την εξοικονόμηση ενέργειας στο σπίτι»

Από μια έξυπνη πρίζα έως ένα ολοκληρωμένο σύστημα αυτοματισμού σπιτιού, στην Ελλάδα σίγουρα έχουμε αρχίσει να αναζητάμε λύσεις smart home ολοένα και περισσότερο τα τελευταία χρόνια. Για να μάθουμε ποιες κατηγορίες προϊόντων ενδιαφέρουν περισσότερο τους Έλληνες, απευθυνθήκαμε στην αλυσίδα ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών ΚΩΤΣΟΒΟΛΟΣ.

Σύμφωνα με την εταιρεία, υπάρχουν οι κλασικές οικιακές συσκευές, οι οποίες αποκτούν ιδιότητες συνδεσιμότητας μέσω Wi-fi, έχουν τα δικά τους hub /κέντρα ελέγχου και προσφέρουν επιπλέον υπηρεσίες μέσω app. Έτσι, συναντάμε όλο και πιο συχνά έξυπνα πλυντήρια ή ψυγειοκαταψύκτες, ενώ σε άλλες κατηγορίες οι λύσεις αυτές κυριαρχούν (στα air-conditions φτάνουν στο 60-70%, ενώ στις τηλεοράσεις πλέον μπορεί να ξεπερνούν και το 90% των συσκευών). Μεγάλη κατηγορία και συνεχώς αναπτυσσόμενη, είναι τα διάφορα μικροπροϊόντα (smart gadgets) όπως IP cameras, έξυπνος φωτισμός, έξυπνοι βοηθοί/ηχεία, έξυπνες πρίζες, θερμοστάτες και διάφοροι αντάπτορες.

Δεδομένων των παραπάνω, υπάρχει σαφώς μια ανοδική τάση των καταναλωτών να αγοράζουν προϊόντα με δυνατότητα smart επιλογών, με την αγορά να εκτιμάται λίγο πάνω από τα €100 εκατ. για το 2022 και να αναμένεται να φτάσει πάνω από τα €250 εκατ. μέχρι το 2028. Η διείσδυση των συσκευών στα νοικοκυριά εκτιμάται πως θα ξεπεράσει τους 1 εκατ. χρήστες μέχρι τότε, σύμφωνα με την Smart Home: Market Data & Analysis 2023 της Statista. Από πλευράς κατασκευαστών, βλέπουμε όλο και πιο συχνά να αυξάνεται το μείγμα smart-ready προϊόντων, τα οποία κατασκευάζονται, κυρίως λόγω της μεγαλύτερης προστιθέμενης αξίας στο μυαλό του καταναλωτή, σε σχέση με το έξτρα κόστος που προσδίδει.

Ο κος Σωτήρης Σουσάνης, Commercial Head of IER ‑ New Business της Dixons South‑East Europe Κωτσόβολος, μας ανέφερε πως ακολουθώντας την τάση της παγκόσμιας αγοράς, η αλυσίδα ηλεκτρονικών έχει τμηματοποιήσει τα smart gadgets, σε τρεις βασικούς πυλώνες, με γνώμονα τη χρήση του πελάτη:

- Ασφάλεια (IP cameras, ανιχνευτές διαρροών, συναγερμοί)

- Ψυχαγωγία και γενικά ό,τι κάνει τη χρήση στο σπίτι πιο εύκολη (λάμπες, ψηφιακοί βοηθοί, TV boxes και hubs που αντικαθιστούν χειριστήρια)

- Ενέργεια και εξοικονόμηση - τεράστιο trend από την περσινή χρονιά παγκοσμίως, με έξυπνους θερμοστάτες, σκίαστρα, διακόπτες, αλλά και έξυπνες πρίζες (που μάλιστα παρακολουθούν την κατανάλωση).

Νικόλαος Βώρος και Χρήστος Αντωνόπουλος, ESDA LAB: “Η τεχνολογία καταγράφει τις συνήθειές μας και προσφέρει tailor made λύσεις, πάνω σε αυτές: Τα άτομα αλληλοεπιδρούν με τα έξυπνα σπίτια τους για μία πιο απλή και ασφαλή καθημερινότητα”

Αναζητώντας να μάθουμε ποιοι είναι οι καίριοι τομείς που πρέπει να αποτελούν προτεραιότητα για την ανάπτυξη λύσεων για το έξυπνο σπίτι, απευθυνθήκαμε στο ESDA Lab, ένα ερευνητικό εργαστήριο που συνδέεται με το Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της έρευνας και ανάπτυξης για τα έξυπνα σπίτια. Το ιστορικό τους περιλαμβάνει συμμετοχή σε πολυάριθμα ευρωπαϊκά και εθνικά ερευνητικά προγράμματα, καθώς και συνεργασίες με εταιρείες στον χώρο του Διαδικτύου των Πραγμάτων (Internet of Things - IoT) και των Κυβερνοφυσικών Συστημάτων (CyberPhysical Systems). Το επίκεντρο των προσπαθειών τους είναι η Πρότυπη Οικία Υποβοηθούμενης διαβίωσης (Ambient Assisted Living Environment) - μια πλατφόρμα αιχμής που ενσωματώνει τις πιο πρόσφατες εμπορικές και πειραματικές τεχνολογίες. Πρόκειται για ένα περιβάλλον που χρησιμεύει ως πεδίο δοκιμών για έρευνα, κατάρτιση και πιλοτικά προγράμματα, εφιστώντας την προσοχή τόσο των εκπαιδευτικών όσο και των επαγγελματικών οργανισμών.

Συζητήσαμε με τον διευθυντή και τον αναπληρωτή διευθυντή του εργαστήριου, κο Νικόλαο Βώρο και τον κο Χρήστο Αντωνόπουλο. Όπως μας είπαν, κάποιοι τομείς που φαίνεται να προσελκύουν το ενδιαφέρον, τόσο της αγοράς όσο και της ερευνητικής κοινότητας, είναι οι εξής:

• - Παρακολούθηση χώρων: Οι τεχνολογίες smart home επεκτείνονται συνεχώς, καλύπτοντας μια σειρά από παραμέτρους, όπως η ενέργεια, οι ηλεκτρικές συσκευές, οι περιβαλλοντικές συνθήκες και η ανίχνευση κίνησης. Αυτά τα συστήματα όχι μόνο παρακολουθούν, αλλά και συνδυάζουν έξυπνα πληροφορίες για να παρέχουν στους χρήστες πολύτιμες πληροφορίες.
• - Αναγνώριση και παρακολούθηση καθημερινών δραστηριοτήτων: Τα προηγμένα συστήματα επιτρέπουν πλέον την αναγνώριση, την κατηγοριοποίηση και τη δημιουργία προφίλ των δραστηριοτήτων των χρηστών εντός του σπιτιού. Αυτή η καινοτομία είναι ιδιαίτερα σημαντική για άτομα με συγκεκριμένες ανάγκες, όπως ηλικιωμένοι ή άτομα που πάσχουν από παθήσεις όπως άνοια.
• - Παροχή ιατρικών υπηρεσιών σε κατοίκους: Η προσπάθεια μεταφοράς υπηρεσιών από κλασικά ιατρικά ιδρύματα (νοσοκομεία, κλινικές, ιατρεία) σε σπίτια κερδίζει έδαφος. Πρόκειται για μία εξέλιξη που υπόσχεται σημαντικά οφέλη (τόσο στον οικονομικό τομέα, όσο και στην ποιότητα υπηρεσιών και διαβίωσης) για τον ασθενή. Παραδείγματα περιλαμβάνουν εξ αποστάσεως αποκατάσταση για ορθοπεδικούς ασθενείς και παρακολούθηση ιατρικών παραμέτρων με την χρήση AI/ML επεξεργασιών video ή δεδομένων από wearables.
• - Διαχείριση ενέργειας: Η έξυπνη διαχείριση ενέργειας είναι μία από τις πρώτες και πιο κλασικές λειτουργίες των έξυπνων σπιτιών, με νέες τεχνολογίες που βελτιστοποιούν την κατανάλωση, ενσωματώνουν έξυπνους μετρητές και αξιοποιούν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
• - User interface: Οι καινοτομίες σε τεχνολογίες chatbot, εικονικής πραγματικότητας και επαυξημένης πραγματικότητας διευκολύνουν τα άτομα να αλληλεπιδρούν με τα έξυπνα σπίτια τους, ακόμη και σε γλώσσες που υποστηρίζονται λιγότερο συχνά όπως τα ελληνικά.
• - Τεχνολογίες αντιμετώπισης της ετερογένειας: Καθώς το οικοσύστημα του έξυπνου σπιτιού γίνεται πιο ποικιλόμορφο, αναδύονται τεχνολογίες που ενσωματώνουν απρόσκοπτα ετερογενείς συσκευές και συστήματα, ενισχύοντας τη συνολική χρηστικότητα και συμβατότητα.
• - Απόρρητο και προστασία δεδομένων: Η πρόκληση της διαφύλαξης του απορρήτου και των δικαιωμάτων πρόσβασης στα δεδομένα παραμένει πρωταρχικής σημασίας. Αναδυόμενες λύσεις, συμπεριλαμβανομένων αλγορίθμων κρυπτογράφησης και τεχνολογιών blockchain, εξελίσσονται για να αντιμετωπίσουν αυτές τις ανησυχίες.

Όπως σημειώνουν οι υπεύθυνοι του ESDA Lab, είναι μεγάλος και ολοένα και αυξάνεται ο αριθμός των startups που ασχολούνται είτε ακριβώς με το θέμα του smart home και του ambient assisted living environment ή με επιμέρους τομείς που μπορούν να εφαρμοστούν στα περιβάλλοντα αυτά.

Στράτος Κερανίδης, DomX: “Ασχολούμαστε με την αναβάθμιση των υφιστάμενων κτιριακών συστημάτων, καθιστώντας το οικονομικά αποδοτικό και πρακτικό για τους ιδιοκτήτες κατοικιών που αναλαμβάνουν τον έλεγχο της κατανάλωσης ενέργειας”

Για να εμβαθύνουμε περισσότερο στο θέμα των νέων τάσεων, περνάμε από την αγορά της λιανικής και τον ερευνητικό τομέα σε μια εταιρεία που αναπτύσσει λύσεις smart home. Για τον σκοπό αυτό απευθυνθήκαμε στην DomX, μια startup από τη Θεσσαλονίκη, που αξιοποιεί τη δύναμη του Internet of Things (IoT) για την ανάπτυξη λύσεων διαχείρισης ενέργειας για οικιακούς καταναλωτές.

Όπως σημειώνει ο κος Στράτος Κερανίδης, οι νέες τεχνολογίες για τα σπίτια έχουν πραγματικά απογειωθεί, καθώς αναπτύσσονται νέοι τύποι συσκευών για κάθε δωμάτιο του σπιτιού, ενώ πλέον οι έξυπνες τάσεις δεν προορίζονται μόνο για τα πολυτελή σπίτια. Ως κορυφαία τάση για το έξυπνο σπίτι του 2023 ξεχώρισε την πλήρη ενσωμάτωση των διαφόρων τεχνολογιών που διασυνδέουν συσκευές διαφορετικών προμηθευτών. Με απώτερο στόχο την ευκολία χρήσης, ακόμη και κατά την επίτευξη σύνθετων εργασιών, οι περισσότερες έξυπνες οικιακές συσκευές πλέον συνεργάζονται και επικοινωνούν μεταξύ τους. Για παράδειγμα, το Matter αποτελεί το σημαντικότερο πρωτόκολλο έξυπνου σπιτιού επόμενης γενιάς, το οποίο ξεκίνησε επίσημα τον Νοέμβριο του 2022 και ενθαρρύνει τη διαλειτουργικότητα μεταξύ συσκευών και πλατφορμών διαφορετικών προμηθευτών.

Μία άλλη σημαντική τάση σύμφωνα με τον κο Κερανίδη, η οποία επιταχύνθηκε από την πανδημία, σχετίζεται με την ανάπτυξη λύσεων που επικεντρώνονται στα οφέλη για την υγεία. Πολλές συσκευές πλέον εξοπλίζονται με αισθητήρες ποιότητας αέρα, ώστε να προσαρμόζουν τον τρόπο λειτουργίας τους για τη βελτίωσή του. Ανάλογες τεχνολογίες εφαρμόζονται στα έξυπνα συστήματα φιλτραρίσματος νερού στον χώρο της κουζίνας και σε έξυπνους καθρέφτες στον χώρο του μπάνιου που μπορούν να ειδοποιήσουν τον χρήστη για τυχόν προβλήματα που θα εντοπίσουν στο δέρμα του.

Η κύρια εστίαση της DomX, ωστόσο, έγκειται στην αναβάθμιση των υφιστάμενων κτιριακών συστημάτων, καθιστώντας το οικονομικά αποδοτικό και πρακτικό για τους ιδιοκτήτες κατοικιών να αναλαμβάνουν τον έλεγχο της κατανάλωσης ενέργειας. Το πρώτο προϊόν της DomX, ένας έξυπνος θερμοστάτης βελτιστοποιεί τη λειτουργία των παραδοσιακών συστημάτων θέρμανσης, με αποτέλεσμα σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας, χαμηλότερες εκπομπές ρύπων και βελτιωμένη άνεση του χρήστη. Προσαρμόζει συνεχώς την παροχή θερμότητας με βάση τις εξωτερικές συνθήκες, διασφαλίζοντας ότι οι χρήστες λαμβάνουν την επιθυμητή ζεστασιά με ελάχιστη κατανάλωση ενέργειας. Εκτός από τον θερμοστάτη, η DomX έχει παρουσιάσει δύο ακόμη προϊόντα που είναι προσβάσιμα μέσω μιας εφαρμογής για κινητά. Το πρώτο είναι ένας έξυπνος μετρητής κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας που παρέχει δεδομένα σε πραγματικό χρόνο και ανάλυση της χρήσης οικιακών συσκευών και της παραγωγής ανανεώσιμης ενέργειας, ενώ το δεύτερο ένας αισθητήρας μέτρησης ποιότητας αέρα εσωτερικού χώρου που ειδοποιεί τους χρήστες για αποκλίσεις από τις βέλτιστες συνθήκες και προτείνει διορθωτικές ενέργειες.

Ρωτήσαμε τους υπεύθυνους της εταιρείας γιατί επέλεξαν να επικεντρωθούν σε λύσεις που αφορούν την έξυπνη/αποτελεσματική διαχείριση ηλεκτρικού ρεύματος. Όπως σημειώνουν, μέχρι και το 2021, το φυσικό αέριο αντιπροσώπευε το 33,5% της τελικής κατανάλωσης ενέργειας στα ευρωπαϊκά νοικοκυριά, ενώ η ηλεκτρική ενέργεια μόλις το 24,6%. Ωστόσο, η ενεργειακή μετάβαση απαιτεί τη στροφή του παγκόσμιου ενεργειακού τομέα από τη χρήση ορυκτών καυσίμων προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, με την ηλεκτροδότηση και την απανθρακοποίηση να αποτελούν τις βασικές στρατηγικές για την επίτευξη της. Καθώς οι καταναλωτές στρέφονται σταδιακά προς την ηλεκτρική ενέργεια για την κάλυψη του συνόλου των οικιακών καταναλώσεων τους (θέρμανση/ψύξη χώρου μέσω αντλίας θερμότητας, μετακίνηση με ηλεκτρικά αυτοκίνητα), αναγκαστικά ακολουθούν και οι κατασκευαστές προϊόντων για έξυπνα σπίτια.

Η δέσμευση της DOMx στην καινοτομία επεκτείνεται και στις συνεργασίες της με κορυφαία ευρωπαϊκά ακαδημαϊκά ιδρύματα και εταιρείες, καθώς συμμετέχει ενεργά σε οκτώ ερευνητικά έργα που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ στον ενεργειακό τομέα.

Με ποιους ακόμα τρόπους θα μεταμορφωθεί ο τρόπος ζωής μας στο σπίτι;

Στο δεύτερο μέρος του άρθρου θα μπορέσετε να διαβάσετε περισσότερα για το μέλλον του smart home στην Ελλάδα.

Η επανάσταση του smart home βρίσκεται σε εξέλιξη, προσφέροντας ένα ευρύ φάσμα δυνατοτήτων τόσο για τους καταναλωτές όσο και για τους ερευνητές. Η Ελλάδα διαθέτει το δικό της έξυπνο οικοσύστημα που διαμορφώνει ενεργά το μέλλον αυτής της βιομηχανίας. Σε αυτό το πλαίσιο, η Interamerican καλεί νεοφυείς εταιρείες και επιχειρηματίες να σκεφτούν καινοτόμες λύσεις και να αναλάβουν δράση για να βελτιώσουν το έξυπνο σπίτι

Ας αναπτύξουμε λύσεις για τo smart home

Η Interamerican καλεί νεοφυείς εταιρείες και επιχειρηματίες να σκεφτούν καινοτόμες λύσεις και να αναλάβουν δράση για να μας προσφέρουν τη ζωή στο σπίτι, όπως τη θέλουμε. Στο Interamerican Innovation Hub αναζητάμε λειτουργικές ψηφιακές λύσεις που συμπληρώνουν την ασφάλιση, βελτιώνοντας και αναβαθμίζοντας την ποιότητα ζωής όλων.

Δεν έχει σημασία αν είστε μια νεοσύστατη εταιρεία, ένα προοδευτικό πανεπιστήμιο ή μία μεγάλη επιχείρηση. Αν έχετε ένα ψηφιακό working solution που σχετίζεται με το έξυπνο σπίτι, θα χαρούμε να μας το παρουσιάσετε!

Στο Interamerican Innovation Hub αναζητάμε λειτουργικές ψηφιακές λύσεις που συμπληρώνουν την ασφάλιση, βελτιώνοντας και αναβαθμίζοντας την ποιότητα ζωής όλων.

Μάθετε περισσότερα για το Interamerican Innovation Hub.